Kristina Murati

Që po rrezikohen gati 30.000 të punësuar në sektorin e Call Center në Shqipëri është fakt. 

Që shteti italian e ka shumë seriozisht me këtë ligj edhe ky është fakt. Masat popullore në Itali prej kohësh shfaqin pakënaqësi të theksuar. Prej kohësh kërkojnë ndërhyrjen e shtetit. Sinjalet ishin të forta dhe të pastra me largimet dhe shkurtimet nga puna. Almaviva nga Palermo transferon 400 punonjës në Kalabri, në një total prej 3500. Shtojmë shkurtimet në Romë dhe Napoli, rreth 2500. Sindikatat në Itali jo vetëm që ngrenë zërin ndaj kushteve të pafavorshme të punës, pagave, orareve, por vënë alarmin sepse, flitet për gati 80.000 vende pune në rrezik. 

Të gjitha këto janë fakte. Kur më në fund duket se shteti shqiptar po reagon dhe duket sikur po jep një shenjë jete nëpërmjet ministrit Klosi, megjithëse me vonesë, mesazhi kryesor në letrat drejtuar pushtetarëve italianë është, që Shqipëria të mos shihet si vend jashtë BE-së. 

Shqipëria nuk është në BE, duam apo nuk duam. Nëse arrijmë të faktojmë që jemi në gjendje të plotësojmë kriteret dhe standartet e kërkuara për të ofruar shërbimet telefonike, kjo është tjetër gjë. Por në një situatë të tillë duhen prova të forta dhe të pakundërshtueshme. 

Në disa kompani call center, rregullat zbatohen dhe ka një qëndrim rigoroz ndaj tyre. Bëhen trajnime të posaçme ku punonjësve iu shpjegohen konceptet, ligji i privacy për mbrojtjen e të dhënave të klientit (në bazë të dekretit legjislativ numër 196 i datës 30 qershor 2003), operatori informon vendndodhjen gjeografike nga po përgjigjet duke i dhënë kështu mundësinë klientit të rikontaktohet nga një operator tjetër me vendndodhje në një shtet të BE-së, ilustrohet enti i Garantit, autoriteti që ka të drejtën ligjore dhe institucionale të realizojë audite për të parë zbatimin e normativave të parashikuara. Punonjësit njihen me dokumentet që detyrimisht duhen lexuar dhe firmosur për të vërtetuar njohuritë dhe përgjegjësitë e marra, duke filluar nga kontrata e punës, rregullore e brendshme e kompanisë dhe dokumentet përkatëse në lidhje me listën e sistemeve të përdorura, kredenciale, veprimet e mundura dhe të lejuara me të gjitha këto aksese. 

Dihet gjithashtu që jo të gjitha kompanitë e garantojnë këtë apo jo? Këtu hyn roli i shtetit shqiptar që për kompetencë i takon të ndërhyjë, të kontrollojë, të identifikojë dhe të marrë masa. Është e kotë të reklamosh se në Shqipëri, trajtimi i të dhënave apo shërbimeve është konform çdo rregulli të vendosur nga BE, ndërkohë ekzistojnë plot mikro realitete ku ligji për një arsye ose një tjetër nuk arrin të veprojë. 

Një nga vatrat më problematike është pika e kontratës kolektive, shuma me të cilën një kompani garon dhe rrjedhimisht arrin të fitojë tenderin. Ndër të tjera kjo është ngushtësisht e lidhur me pjesën se sa paguhen punonjësit në njërin vend apo tjetrin. Shqipëria është parajsë fitimi në këtë drejtim, për shkak të krahut të lirë të punës. E megjithatë në shumë artikuj ku jepen shifrat mesatare të pagave të punonjësve në sektorin e Call Center,  kupton se paguhen relativisht mirë… por prisni pak, meqë është relative me çfarë do ta krahasojmë? Me pagat mesatare? Apo me minimumin jetik? Apo me nivelin e vështirësisë dhe stresin me të cilin duhet përballuar kjo si punë? Këtu hapet një botë e tërë e shumë komplekse, për t’u analizuar imtësisht në një hapësirë më vete.

Pa diskutim, çfarë kam trajtuar nuk përbën asgjë të re për kë ka punuar apo punon në këtë sektor, por plot të tjerë janë shumë pak ose aspak të informuar. E shoh të drejtë, të shpërndaj aq dije sa kam, sepse kjo çështje na prek të gjithëve në mënyrë të drejpërdrejtë apo të tërthortë. 

Si përfundim, jemi sy e veshë drejtuar nga shteti fqinj. Presim verdiktin e senatit italian ditën e nesërme, për të parë çfarë alternativash do mbesin e cilat do vdesin.